Categories
Kultura

Poznaj Aleksandrę Czartoryską / Ogińską

Aleksandra Czartoryska

Historię Siedlec tworzyły znane postacie, które zapisały się na kartach historii miasta i kraju. Należała do nich z pewnością Aleksandra Czartoryska. To dzięki niej Siedlce stały się dynamicznie rozwijającym się miastem, zarówno pod względem gospodarczym jak i kulturalnym.

Siedlce Czartoryskich

Rodzina Czartoryskich weszła w posiadanie Siedlec poprzez posag Joanny Olędzkiej, żony wojewody wołyńskiego – Michała Jerzego Czartoryskiego. Zanim trafiły w ręce Aleksandry Czartoryskiej, równie syn Michała Jerzego – Kazimierz Czartoryski, dokonał pewnych zmian w architekturze miasta. Powodem tego był po ar z roku 1692, któFranciszkary zniszczył część zabudowań. Kazimierz Czartoryski od nowa zaplanował rynek oraz przyległe mu ulice, co w przyszłości okazało się bardzo korzystne dla rozplanowania architektonicznego całej miejscowości. Następnie dzięki staraniom fundacji Czartoryskich wybudowano równie kościół i pałac. Kolejnym właścicielem Siedlec był Michał Fryderyk Czartoryski i w konsekwencji jego córka – Aleksandra Czartoryska.

Pałac

W niewielkiej odległości od kościoła, przy ulicy Kościuszki, znajduje się murowany pałac wzniesiony tam pierwotnie przez księcia Kazimierza Czartoryskiego. Wcześniej znajdował się tam stary, drewniany dwór. Czterdzieści lat po wybudowaniu kompleks pałacowy przeszedł remont, który przeprowadzony został przez Michała Fryderyka Czartoryskiego.

 

W 1775 roku Aleksandra Czartoryska odziedziczyła pałac po ojcu Michale. Kilka lat później zdecydowała się na przebudowę korzystając przy tym z planów sławnego architekta – Stanisława Zawadzkiego. Dzięki temu pałac uzyskał klasyczną bryłę oraz nowy wystrój wnętrz. Dobudowana została dodatkowa kondygnacja w części centralnej oraz nowa elewacja frontowa. U każdego boku pałacu powstały dodatkowe skrzydła. W pałacu gościło wiele znakomitych, związanych z historią Polski, osobistości. Jedną z nich był król Stanisław August Poniatowski. Aby uczcić jego przyjazd Aleksandra zdecydował się wznieść kolumnę toskańską, która po dziś dzień znajduje się na ulicy Sokołowskiego. Kolumna wskazywała drogę dojazdu do głównego dziedzińca pałacu. Po pierwszej wizycie Stanisława Augusta Poniatowskiego skorygowano plany górnych apartamentów. Wszystko to z powodu pewnych niedogodności jakich król doznał w trakcie swojego pobytu.

W pałacu gościł równie sam Tadeusz Kościuszko. Ponadto Aleksandra była gościnna równie dla przedstawicieli znamienitych polskich rodów: Potockich i Branickich. Księżna szczególnie chętnie zapraszała poetów. W Siedlcach bywali Franciszek Karpiński, Julian Ursyn Niemcewicz, Franciszek Dionizy Kniaźnin. Pałac był zresztą jednym z największych, w tamtych czasach, polskich centrów kultury. W 1774 roku Aleksandra rozpoczęła wystawianie w pałacu sztuk teatralnych. Jedną z pierwszych, jednocześnie najsłynniejszych, był „Pigmalion”. Mą Aleksandry, Michał Kazimierz Ogiński, napisał muzykę do opery Franciszka Kniaźnina pt. „Cyganie”, która równie została zaprezentowana w pałacu. Było to pierwsze przedstawienie folkloru cygańskiego w formie scenicznej. Okolicznościowe uroczystości celebrowane były wieczorami poetyckimi, festynami, koncertami.

Park w sąsiedztwie pałacu W XVIII wieku w sąsiedztwie pałacu Czartoryscy założyli park włoski. Aleksandra Czartoryska zdecydowała się na zmianę wyglądu ogrodu. Według projektu Franciszka Salezego Tarnowskiego powstał sentymentalny park z dziko rosnącymi gajami, zagajnikami, klombami, pełen krętych dróżek oraz licznych kanałów z wyspami. Znajdowało się w nim kilkadziesiąt budowli: domki, altanki, łazienki, stajenka. Powstały specjalnie z myślą o wizycie króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Aleksandra powiększyła park o część północno-zachodnią i wschodnią. W tej drugiej utworzyła malowniczy ogród nazywany po dziś dzień Aleksandrią.

05, 04, 2013