Rozpoczynając działalność gospodarczą, stajemy przed wieloma wyborami. Musimy podjąć decyzję odnośnie formy działalności, miejsca jej prowadzenia czy nazwy. Dodatkowo, mamy do wyboru kilka form opodatkowania.
Jedną z nich jest ryczał od przychodów ewidencjonowanych. W tym artykule poruszymy najważniejsze kwestie związane z tą formą opodatkowania: na czym polega, kto może skorzystać z rozliczenia w formie ryczałtowej, jakie są stawki podatku i czy warto zdecydować się na taką formę opodatkowania.
Czym jest opodatkowanie w formie ryczałtowej?
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych jest uproszczoną formą opodatkowania działalności gospodarczej. Plusem opodatkowania się ryczałtem jest możliwość prowadzenia uproszczonej księgowości, czyli ewidencja przychodów.
W ryczałcie stawki podatku zależą od rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej i wahają się od 2% do 17%. Dokładniej rzecz ujmując, ustawodawca wyróżnia 8 podstawowych stawek podatku ryczałtowego: 2%, 3%, 5,5%, 8,5%, 10%, 12,5%, 15%, a także 17%.
Czy warto skorzystać z opodatkowania w formie ryczałtu? Wszystko zależy od rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej. Żeby móc podjąć odpowiednią decyzję najlepiej skonsultować się z zawodowym księgowym lub rozpocząć kurs księgowości od podstaw, który zazwyczaj zawiera najbardziej aktualne informacje na tematy podatkowe.
Ewidencja przychodów
Ewidencję przychodów prowadzi się w formie papierowej lub elektronicznej. Ewidencja taka musi zawierać w pierwszej kolejności datę wpisu, następnie numer dowodu księgowego, na podstawie którego dokonano wpisu oraz datę uzyskania przychodu, a także kwotę przychodu opodatkowanego według poszczególnych stawek: 2%, 3%, 5%, 8,5%, 12,5%,17%. Wysokość stawki zależy od rodzaju prowadzonej działalności.
Ewidencję prowadzi się odrębnie za każdy rok rozliczeniowy. Zapisów dokonuje się na podstawie faktur, faktur VAT RR, rachunków oraz dokumentów celnych, jeśli sprzedaż jest udokumentowana fakturami.
W przypadku sprzedaży bez faktur zapis powstaje na podstawie dowodu wewnętrznego. Ewidencję przychodów oraz dowody, na podstawie których są dokonywane wpisy do ewidencji, a także dowody zakupu należy przechowywać w miejscu wykonywania działalności lub (jeżeli działalność jest prowadzona w formie spółki) w siedzibie tej spółki lub w biurze rachunkowym, któremu zostało powierzone prowadzenie ewidencji przychodów.
Gdy pomimo wyboru ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych podatnik nie prowadzi ewidencji przychodów lub podatnik prowadzi ewidencję przychodów w sposób uniemożliwiający uznanie jej za dowód w ramach postępowania podatkowego, to organ podatkowy oszacuje samodzielnie przychód przedsiębiorcy i opodatkuje go według pięciokrotności należnej stawki ryczałtu, nie większej jednak niż 75%.
Jak obliczyć podatek w ramach ryczałtu?
Samodzielna księgowość wcale nie musi być trudna. W ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych za podstawę opodatkowania przyjmuje się osiągnięty przychód. Przychód co prawda pomniejsza się o przysługujące odliczenia, ale są to znikome wartości.
Jaki z tego możemy wyciągnąć wniosek? Ryczałt opłaca się przede wszystkim przedsiębiorcom, którzy nie ponoszą zbyt wiele kosztów związanych z prowadzeniem działalności. Jeśli podatnik prowadzi działalność w domu, czyli nie wynajmuje lokalu, nie zatrudnia pracowników, nie posiada floty samochodów w leasingu, to ryczałt będzie doskonałym wyborem dla niego.
Jednak należy uważać na pewne ograniczenia i niedogodności. Wybierając ryczałt jako formę opodatkowania działalności gospodarczej, nie możemy skorzystać ze wspólnego rozliczenia z małżonkiem.
Ponadto, jeśli podatnik samotnie wychowuje dzieci, to, rozliczając się na podstawie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, nie skorzysta z preferencyjnego rozliczenia. Należy pamiętać również, że w tym przypadku podatnik nie wygeneruje też straty podatkowej, a co za tym idzie nie będzie miał prawa do rozliczenia straty w kolejnych 5 latach podatkowych.
Kto może skorzystać z opodatkowania ryczałtem?
Ustawodawca wyłączył możliwość skorzystania z tej formy opodatkowania dla wybranych rodzajów działalności gospodarczej. Oznacza to, że w praktyce nie każdy przedsiębiorca będzie mógł skorzystać z opodatkowania ryczałtowego.
W dodatku podatnicy, którzy świadczą usługi na rzecz byłego pracodawcy nie będą mogli skorzystać z rozliczenia w ramach ryczałtu. To samo dotyczy również osób opłacających w tym samym roku rozliczeniowym podatek w formie karty podatkowej, którzy utracili możliwość rozliczania w ten sposób.
Komu zatem przysługuje prawo skorzystania z opodatkowania w formie ryczałtu? Sięgnijmy do artykułu 12. Ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.
W katalogu znajdziemy stawki opodatkowania oraz działalności, które z nich mogą skorzystać. Z ryczałtu mogą skorzystać osoby wykonujące wolne zawody (stawka ryczałtu 17%), programiści (15%), osoby zajmujące się obrotem nieruchomościami (10%) czy osoby prowadzące działalność gastronomiczną (3%).
Jeżeli w ramach prowadzonej działalności gospodarczej podatnik osiąga przychody z działalności, w odniesieniu do której zastosowanie znajdują różne stawki podatkowe, ryczałt od przychodów ustala się odrębnie dla każdego rodzaju działalności.
*Materiał partnerski